De brief aan de Hebreeën rotsvast dl 9

De brief aan de Hebreeën

Een verklaring van deze brief, speciaal voor jou

De brief aan de Hebreeën is een brief met een speciaal karakter. Hij stelt op een bijzondere manier de Heer Jezus voor. Je ziet Hem in deze brief in Zijn heerlijkheid die al het geschapene ver te boven gaat en in een vernedering die dieper gaat dan enig mens ooit heeft meegemaakt. Het speciale van de brief is eveneens dat de schrijver daarin de oudtestamentische eredienst uitlegt. Hij laat zien dat die hele eredienst vooruit wijst naar Christus en Zijn werk en de grootse resultaten daarvan. Het is een enorm inspirerende brief voor het leven in geloof. Hoe verder je in je bestudering van deze brief vordert, des te meer zul je de vreugde van het christen-zijn beleven.

Deze brief is wel genoemd: de brief van de geopende hemelen. Je zult zien hoe terecht deze naam is. In de brief richt de schrijver je blik op een geopende hemel. En wat, of beter: Wie zie je daar? Christus. Je krijgt de Heer Jezus te zien in tal van heerlijkheden. Zowel in Zijn Persoon als in Zijn ambten (d.w.z. officiële functies) is een veelheid aan heerlijkheden aanwezig. Je zult er heerlijkheden van Hem zien als God en heerlijkheden die Hem sieren als Mens, want Hij is zowel volmaakt en waarachtig God alsook volmaakt en waarachtig Mens.

Hoewel de naam van de schrijver niet wordt genoemd, pleit juist deze voorstelling van de Heer Jezus ervoor dat Paulus de schrijver van deze brief is. Als geen andere schrijver laat hij in al zijn brieven de heerlijkheid van de Heer Jezus als de verheerlijkte Mens zien, terwijl hij ook volkomen Zijn Godheid handhaaft. Hij noemt zichzelf niet als afzender, om alle aandacht alleen naar de Heer Jezus te laten uitgaan. Als hij zichzelf in de aanhef van de brief als apostel zou presenteren, zou hij toch ook de aandacht op zichzelf vestigen en dat zou hier ongepast zijn. De Heer Jezus wordt trouwens in deze brief Zelf als Apostel voorgesteld (3:1). Ook dat maakt het ongepast voor Paulus om zich zo voor te stellen. Ik zal in het vervolg dan ook zijn naam niet meer noemen en spreken over de ‘schrijver’.

Er is nog een brief waar de schrijver zichzelf niet als afzender noemt en dat is de eerste brief van Johannes. De reden hiervoor is dezelfde als in deze brief: het is de bedoeling van de Heilige Geest alle licht te laten vallen op de Heer Jezus.

De brief is geschreven aan de Hebreeën, dat wil zeggen aan Joden die de Heer Jezus als de Messias hebben aangenomen en in Hem zijn gaan geloven. Hun ongelovige volksgenoten zagen in Hem een misleider die terecht was gekruisigd. Voor hen had Hij afgedaan. Zij beschouwden de gelovige Joden als afvalligen die de godsdienst van de vaderen vaarwel hadden gezegd. Zij hielden vast aan de uiterlijke tempeldienst en alle daarbij behorende offers en gebruiken. Tegelijk werd hun haat jegens hun gelovig geworden volksgenoten openbaar.

Ook wezen zij die gelovige volksgenoten op die zichtbare, tastbare tempeldienst en bespotten hen, omdat ze geloofden in wat onzichtbaar en niet tastbaar was. Zij maakten het de gelovige Joden heel moeilijk door hen te vervolgen en te bespotten. Daarom doet de schrijver van de brief – dat is in feite de Heilige Geest door de schrijver heen – zijn best om de gelovige Joden al de heerlijkheden van de Heer Jezus in de hemel voor te stellen. Ze zagen Hem dan wel niet, maar daarom was hun geloof niet armer. Hun geloof was juist enorm veel rijker.

In de brief laat de schrijver zien dat de hele oudtestamentische eredienst in Christus vervuld is. Je zult bijvoorbeeld zien dat de offers van het Oude Testament hun vervulling hebben gevonden in het offer van Christus. Zo is ook het priesterschap van Aäron vervangen door het priesterschap van Christus. Naast deze overeenkomsten zijn ook tegenstellingen. Kijk maar naar de offers. Die werden steeds weer herhaald, terwijl het offer van Christus eens voor altijd is gebracht, zodat herhaling niet nodig is. Bij Aäron zie je hetzelfde. Aäron was een zondige, sterfelijke hogepriester, maar Christus is de zondeloze, tot in eeuwigheid levende hogepriester.

Daarom is de christelijke eredienst, waarin Christus en Zijn volbrachte werk centraal staan, veel beter dan de joodse. In de brief komt het betere van het christendom ten opzichte van het Jodendom nog aan de orde. Het woord ‘beter’ (of ‘meer’) komt dertienmaal in de brief voor op een totaal van negentienmaal in het hele Nieuwe Testament. Zo lees je over: betere dingen, slachtoffers, een betere hoop, belofte, opstanding, een beter verbond, bezit, land.

Nu moet je niet denken dat het voor de gelovige Joden gemakkelijk was, om de oude, vertrouwde en ook nog eens door God gegeven godsdienst los te laten. Ze waren daarmee van jongs af aan vertrouwd geweest en nu moesten ze al die pracht en indrukwekkende luister de rug toekeren. Hoe moeilijk dat was, kun je wel zien aan een gebeurtenis in het leven van Petrus, die Jood was in hart en nieren. De Heer heeft echt moeite moeten doen om hem van zijn oude denken te bevrijden (Hand. 10:9–16). Misschien weet je uit eigen ervaring hoe moeilijk het is om bepaalde godsdienstige gewoonten of gedachten, die je allang hebt, te veranderen. Voor de gelovige Joden betekende het vasthouden aan het oude een verhindering om in het nieuwe en betere te groeien. Daarom stelt de schrijver de heerlijkheid van het nieuwe en betere voor, opdat het niet meer zo moeilijk zal zijn het oude los te laten.

Zijn argumenten waren niet bedoeld voor de ongelovige massa van de Joden. Tot hen richtte hij zich ook niet. Zij hielden vast aan uiterlijke vormen. In naam waren ze Gods volk en ze beroemden zich daar zelfs op. Maar hun verhouding tot God was slechts formeel, zonder innerlijk verlangen naar Hem en het doen van Zijn wil. Te midden van de massa bevonden zich echter gelovigen, die in een werkelijke verbinding met God stonden door het geloof. Zij hadden in Christus hun Messias erkend. Aan hen is de brief gericht met het doel om hen enerzijds los te maken van de aardse godsdienst van het Judaïsme en hen anderzijds te bevestigen in hun nieuwe en hemelse verbinding met Christus.

De brief laat op een uitmuntende manier het hemelse karakter van het christendom zien. Dat maakt de brief van speciale betekenis voor onze dagen. Het christendom heeft in de loop van de geschiedenis steeds meer zijn ware, hemelse karakter verloren. Het is gereduceerd tot een werelds systeem. Vele vormen van christendom bestaan uit ceremoniën en kerkelijke gebruiken die vaak rechtstreeks uit het Jodendom zijn overgenomen. Daarmee is de Judaïstische godsdienst die voor God heeft afgedaan weer teruggekeerd. Daarom is de brief ook voor jou van buitengewoon belang. Je leert erdoor naar het christendom te kijken met Gods ogen. Door de brief zul je herkennen hoe God gediend en aanbeden wil worden, waardoor je tevens dat wat daarvan afwijkt, kunt afwijzen.

De aanleiding om de brief te schrijven is dat er een zekere vermoeidheid begon te ontstaan vanwege vervolging en smaad, terwijl waar ze op hoopten, maar niet kwam. Hun handen waren slap geworden en hun knieën verlamd en er ontstond een neiging om terug te vallen in dat wat ze verlaten hadden. Ze konden de druk niet langer aan en hun hoop op de spoedige terugkeer van de Messias ging niet in vervulling. Daarom stelt de schrijver de joodse christenen de verhevenheid van het christendom voor ten opzichte van het Jodendom. Tot nu toe hadden zij het christendom verbonden met het Jodendom. Duizenden christenen waren ijveraars voor de wet. Maar God stond op het punt het joodse systeem geheel en al te niet te doen. Ook stelt de schrijver veel gelovigen voor die ook hebben geleefd door het geloof, zonder tijdens hun leven te krijgen waarnaar ze uitzagen. Ze hebben tot het eind toe volgehouden.

Bovenal richt de schrijver het oog op de Heer Jezus en Zijn volharding. Het lijkt of ook Hij niet heeft gekregen waarvoor Hij was gekomen. Toch is Hij doorgegaan en wacht nu in de hemel op de tijd van de vervulling van de beloften. Telkens moet hun blik en ook die van jou op Hem worden gericht. Daardoor word je met de hemel verbonden en zie je dat jouw roeping een hemelse is. Je bent geroepen vanuit de hemel en je wordt geroepen naar de hemel. Je weg is de weg naar boven. Dat kun je (nog) niet zien met het natuurlijk oog en daarom komt het aan op geloof. Maar omdat je nog op aarde leeft en er zo vaak een beroep wordt gedaan op wat je ziet, is het gevaar groot daaraan toe te geven. Als je echter in geloof op de Heer Jezus in de hemel ziet, zul je niet wankelen, maar versterkt worden in je christelijke positie. Door naar Hem te kijken, leer je het kruis van smaad en verachting op aarde te dragen.

Samengevat kan worden gezegd dat de schrijver in de brief wijst op de Heer Jezus, op Zijn leven op aarde, op Zijn offer aan het kruis, op Zijn verheerlijking aan de rechterhand van God en op Zijn toekomst.